Instalacja SAP

Instalacje sygnalizacji alarmu pożaru ( SAP ), umożliwiają wykrycie pożaru w początkowej jego fazie, jeszcze przed pojawieniem się otwartego ognia. Dzięki instalacji można szybko i precyzyjnie zlokalizować zagrożenie, wskazać miejsca jego powstania, powiadomić o niebezpieczeństwie najbliższe otoczenie, a przez system monitoringu pożarowego państwową straż pożarną, często również automatycznie uruchomić urządzenia gaszące za pomocą centrali sterowania gaszeniem.

Instalacja składa się z centrali sygnalizacji pożaru ( komputera sygnalizacji pożaru ) lub sieci central ( do 32 ), automatycznych detektorów ( czujek punktowych, liniowych czy też zasysajacych) , ręcznych ostrzegaczy pożarowych ROP, wskaźników zadziałania, sterowników wejścia-wyjścia, czujek specjalnych np. w wersji Ex czy też czujek płomienia UV, IR, stanowiska wizualizacji sygnalizacji pożaru ( np. WinMag Plus firmy Honeywell Life Safety Austria ), zespoły obsługi dla straży pożarnej, oddalone pola wskazań LCD.

Elementy instalacji podłączone są do centrali sygnalizacji pożaru za pomocą odpowiednich przewodów ( YnTKSYekw, HTKSHekw ).

Rozróżnia się następujące rodzaje instalacji :

• instalacja konwencjonalna o liniach otwartych – z reguły małe instalacje
• instalacja adresowalna o liniach otwartych – z reguły małe instalacje
• instalacja adresowalna o liniach pętlowych – małe , duże i bardzo duże instalacje.

Sercem każdej instalacji jest centrala sygnalizacji pożaru. Posiada ona swój system operacyjny oraz posiada możliwość jej programowania. Najprostsze centralki posiadają ograniczone możliwości programowe jednakże centrale komputerowe ( np. ESSER ) posiadają rozbudowane możliwości które sprostają bardzo skomplikowanemu scenariuszowi pożarowemu ( np. mają zaimplementowane warunki logiczne ). Każda centralka jest wyposażona w zespół obsługi umożliwiający komunikację z użytkownikiem oraz niewymazywany rejestr zdarzeń rejestrujący wszystkie sygnały wychodzące oraz przychodzące , odbierane przez instalację o pojemności do 10 000 zdarzeń. Centralki można wyposażyć również w drukarki systemowe.

Wśród elementów składowych możemy wyróżnić następujące elementy:

• automatyczne detektory dymu, są to czujki optyczne dymu z diodą czerwoną lub niebieską, czujki jonizacyjne dymu
• automatyczne detektory temperatury, są to czujki nadmiarowe temperatury, czujki różnicowe temperatury, czujki różnicowo-nadmiarowe temperatury
• automatyczne detektory dymu i temperatury tzw. multidetektory są czujki optyczno-termiczne w z diodą czerwoną OT, czujki optyczno termiczne z diodą niebieską OTblue, czujki optyczno-optyczno-termiczne O2T,
• automatyczne detektory dymu, temperatury i tlenku węgla, są to czujki optyczno-termiczno-gazowe OTG ( w zakresie swojej detekcji oprócz dymu i temperatury umożliwiają wykrycie podwyższonego lub narastającego stężenia tlenku węgla pojawiającego się w bardzo wczesnej fazie pożaru jeszcze przed pojawieniem się zadymienia)
• liniowe optyczne czujki dymu. Jest przeznaczona do wykrywania dymu powstającego we wczesnym stadium rozwoju pożaru. Nadaje się zwłaszcza do ochrony pomieszczeń, gdzie w pierwszej fazie pożaru spodziewane jest pojawienie się dymu i tam, gdzie ze względu na dużą powierzchnię pomieszczenia należałoby dla jego ochrony, zastosować dużą liczbę punktowych czujek dymu np. hale produkcyjne.
• linowe czujki temperatury. Czujki wykrywające przekroczenie temperatury progowej przez rozciągnięty na określonej długości przewód wielożyłowy. Pod wpływem temperatury następuje zmiana rezystancji między żyłami lub zwarcie. Czujki ciepła liniowe są stosowane do nadzorowania instalacji chemicznych oraz tras kablowych
• sterowniki wejścia-wyjścia. Umożliwiają zasterowanie poprzez przekaźniki wykonawcze innych urządzeń czy instalacji np. sygnalizatory akustyczne, instalacje DSO, oddymiania, instalacje zamknięć ogniowych ( drzwi, bramy ppoż. , klapy w kanałach wentylacyjnych ), zwolnienie drzwi ewakuacyjnych, odłączenie wentylacji, odłączenie wind i inne. Sterowniki umożliwiają również odbieranie sygnałów z innych urządzeń czy instalacji np. sygnały uszkodzeniowe dodatkowych zasilaczy urządzeń ppoż., sygnały uszkodzeniowe central sterowania gaszeniem, sygnały informujące o zamknięciu zaworów wodnych instalacji tryskaczowej, sygnały potwierdzające zadziałanie oddymiania, zamknięcia grodzi ogniowych , uruchomienia wentylatorów oddymiających, czujników przepływu instalacji tryskaczowych , gaszenia gazem czy areozolem, sygnały awarii i zadziałania silników pomp pożarowych w pompowniach i inne.

Gdzie jest wymagana instalacja sygnalizacji pożarowej?

Mówi nam o tym Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz.U. nr 109, poz. 719):

§ 28.1 Stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej, obejmującego urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, służące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze, a także urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, jest wymagane w:

1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 5.000 m2,
b) wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 2.500 m2;
2) teatrach o liczbie miejsc powyżej 300;
3) kinach o liczbie miejsc powyżej 600;
4) budynkach służących celom gastronomicznym o liczbie miejsc powyżej 300;
5) salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powyżej 1.500;
6) szpitalach, z wyjątkiem psychiatrycznych, oraz w sanatoriach - o liczbie łóżek powyżej 200 w budynku;
7) szpitalach psychiatrycznych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
8) domach pomocy społecznej i ośrodkach rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych o liczbie łóżek powyżej 100 w budynku;
9) zakładach pracy zatrudniających powyżej 100 osób niepełnosprawnych w budynku;
10) budynkach użyteczności publicznej wysokich i wysokościowych;
11) budynkach zamieszkania zbiorowego, w których przewidywany okres pobytu tych samych osób przekracza trzy doby, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 200;
12) budynkach zamieszkania zbiorowego niewymienionych w pkt 11, o liczbie miejsc noclegowych powyżej 50;
13) archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych;
14) muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej;
15) ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o zasięgu krajowym, wojewódzkim i w urzędach obsługujących organy administracji rządowej;
16) centralach telefonicznych o pojemności powyżej 10.000 numerów i centralach telefonicznych tranzytowych o pojemności 5.000-10.000 numerów, o znaczeniu miejscowym lub regionalnym;
17) garażach podziemnych, w których strefa pożarowa przekracza 1.500 m2 lub obejmujących więcej niż jedną kondygnację podziemną;
18) stacjach metra i stacjach kolei podziemnych;
19) dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania powyżej 500 osób;
20) bankach, w których strefa pożarowa zawierająca salę operacyjną ma powierzchnię przekraczającą 500 m2;
21) bibliotekach, których zbiory w całości lub w części tworzą narodowy zasób biblioteczny.
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 11, nie dotyczą budynków znajdujących się na terenach zamkniętych służących obronności państwa

Czy instalacja sygnalizacji pożaru musi być konserwowana, serwisowana?
Mówi nam o tym Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz.U. nr 109, poz. 719):

§ 3.2 Urządzenia przeciwpożarowe oraz gaśnice przenośnie i przewoźne, zwane dalej „gaśnicami” powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami i w sposób określony w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz w instrukcjach obsługi, opracowanych przez producentów

§ 3.3 Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne, o których mowa w ust. 2, powinny być
przeprowadzane w okresach ustalonych przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

Czy projekt instalacji sygnalizacji pożaru musi być uzgodniony z rzeczoznawcą ds. ppoż?
Mówi nam o tym Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz.U. nr 109, poz. 719):

§ 3.1 Urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do ich użytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działania

Co to są urządzenia przeciwpożarowe?  Definicja wg. Rozporządzenia MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz.U. nr 109, poz. 719):

§ 2.1 pkt.7 urządzenia przeciwpożarowe - rozumie się przez to urządzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane ręcznie lub samoczynnie) służące do zapobiegania powstaniu, wykrywania i zwalczania pożaru lub ograniczania jego skutków, a w szczególności: stałe i półstałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, urządzenia inertyzujące, urządzenia wchodzące w skład dźwiękowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji pożarowej, w tym urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, urządzenia odbiorcze alarmów pożarowych i urządzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, instalacje oświetlenia ewakuacyjnego, hydranty wewnętrzne i zawory hydrantowe, hydranty zewnętrzne, pompy w pompowniach przeciwpożarowych, przeciwpożarowe klapy odcinające, urządzenia oddymiające, urządzenia zabezpieczające przed powstaniem wybuchu i ograniczające jego skutki, oraz drzwi, bramy przeciwpożarowe i inne zamknięcia przeciwpożarowe, o ile są wyposażone w systemy sterowania, przeciwpożarowe wyłączniki prądu oraz dźwigi dla ekip ratowniczych;